تغذیه سالم و مغذی در ماه رمضان
به گزارش وبلاگ دریا، ماه مبارک رمضان ماهی است که مسلمانان از طلوع تا غروب خورشید از خوردن و نوشیدن دست می کشند، تا به نوعی هم روح خود را تطهیر نمایند و هم شکر نعمت های خداوند را به جا بیاورند. در طول این ماه، اطمینان از تامین مواد مغذی بدن و جلوگیری از خطرات ناشی از کمبود این مواد می تواند چالش برانگیز باشد. با این وجود، می توانید با خوردن غذاهای سالم و مقوی در ماه رمضان این نگرانی را رفع نموده و در طول روز انرژی کافی داشته باشید. باید بپذیریم که تغذیه سالم در ماه رمضان نکته ای است که معمولاً کمتر مورد توجه قرار گرفته می گردد.
ماه رمضان نباید بهانه ای برای پرخوری باشد. شما می توانید با انتخاب مواد غذای سالم و مناسب به جای برخی خوراکی های مضر که به طور معمول در این ماه مصرف می شوند، یک رژیم متعادل داشته و در عین حال انرژی بیشتری داشته باشید. در این مقاله از بلاگ وبلاگ دریا راهکارهایی را آنالیز می کنیم که شامل روش صحیح انتخاب مواد خوراکی و نحوه مصرف آن هاست تا در ماه رمضان و حتی بعد از آن، مسئله ای برای سلامتی شما ایجاد نشود.
ماه رمضان و سلامت بدن
در ساعاتی که هیچ نوشیدنی یا غذایی مصرف نمی شود، بدن از ذخیره کربوهیدرات (که در کبد و ماهیچه ها وجود دارد) و چربی برای تأمین انرژی خود استفاده می نماید. بدن نمی تواند آب را ذخیره کند، بنابراین کلیه ها با کم کردن حجم ادرار، تا حد ممکن آب بدن را حفظ می نمایند. با این وجود، بدن قادر نیست کم شدن آب بدن هنگام رفتن به دستشویی یا تعریق و تنفس را کنترل کند.
بسته به آب و هوا و طولانی بودن ساعات روزه داری، بیشتر افرادی که در ماه رمضان روزه می گیرند دچار کم آبی خفیف می شوند که ممکن است باعث سردرد، خستگی و مشکل در تمرکز شود. با این حال، مطالعات نشان داده که این موضوع آسیبی به سلامت فرد وارد نمی نماید، به شرطی که پس از باز کردن روزه، به مقدار کافی مایعات مصرف نمایند تا جایگزین آب از دست رفته در طول روز شود.
اگر بر اثر روزه گرفتن دچار سرگیجه شدید و قادر به ایستادن نبودید یا بدنتان دچار کم آبی و شُک شد، باید فوراً یک نوشیدنی شیرین یا آب قند بنوشید. برای کسانی که به طور معمول در طول روز نوشیدنی های کافئین داری مانند چای و قهوه مصرف می نمایند، کمبود کافئین ممکن است در ابتدا باعث سردرد و خستگی شما شود. ترک کافئین در ماه رمضان ساده تر خواهد بود، زیرا در نبود کافئین بدن سعی می نماید خود را با شرایط تازه سازگار کند.
حتما بخوانید: طرز تهیه حلیم خانگی خوشمزه مخصوص ماه رمضان
سحری
وعده سحری باید شمل یک وعده غذایی سالم باشد که انرژی بدنتان را در طول روز تأمین کند. غذاهایی که انرژی بدن را تامین می نمایند شامل کربوهیدرات های پیچیده و غذاهای پر فیبر هستند. کربوهیدرات های پیچیده غذاهایی سرشار از انرژی هستند، اما این انرژی را به آرامی و در طول روز آزاد می نمایند. خوراکی هایی نظیر گندم کامل، جو دوسر، لوبیا و برنج دارای کربوهیدرات پیچیده هستند. غذاهای سرشار از فیبر هم به آرامی هضم می شوند و شامل میوه (خام و پخته) و سبزیجات هستند.
در این ماه، نوشیدن مایعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا سطح آب و نمک بدن را تنظیم می نماید. بعلاوه، بهتر است نوشیدنی های حاوی ویتامین از جمله آبمیوه های طبیعی را جایگزین نوشیدنی های کافئین دار کنید. کافئینی که در نوشیدنی های انرژی زا، چای و قهوه وجود دارند ادرار آور هستند و باعث کاهش سریع تر آب بدن به وسیله دفع ادرار می شوند که می تواند منجر به کم آبی بدن شود.
حتما بخوانید: با 11 دسر ماه رمضان آشنا شوید
افطار
مرسوم است که مسلمانان روزه خود را هنگام افطار و با خوردن با خرما و آب باز نمایند. این کار به بازگرداندن سطح قند و نمک بدن به حالت نرمال یاری می نماید و بدن را از حالت کم آبی خارج می نماید.
ویژگی های خرما شامل این موارد است:
- هضم آن آسان است
- احساس گرسنگی را کاهش می دهد و از پرخوری فرد جلوگیری می نماید
- بعد از ساعت ها روزه گرفتن، معده را برای دریافت غذا آماده می نماید
- سرشار از قند و انرژی است و مواد مغذی موجود در بدن را بازیابی می نماید
- در نتیجه تغییر زمان غذا، مانع از یبوست می شود
افطار، آغاز یک ضیافت بعد از ساعت ها روزه داری و پرهیزگاری محسوب می شود. خانواده و دوستان برای باز کردن روزه گرد هم جمع می شوند. اما مهم است که هنگام خوردن غذا افراط نکنید و از مصرف زیاد غذاهای سرخ شده، خامه ای و شیرین که ممکن است باعث افزایش وزن شما در ماه رمضان شوند، بپرهیزید. ماه رمضان می تواند زمان خوبی برای ایجاد تغییراتی برای بهبود رژیم غذایی و آغاز یک تغذیه سالم باشد که حتی بعد از ماه رمضان نیز ادامه پیدا کند.
آیا روزه برای سلامتی مفید است؟
نتایج حاصل از مطالعات در خصوص تأثیرات روزه داری بر سلامت، مختلف هستند. احتمالاً به این علت که مدت زمان روزه، شرایط آب و هوایی و فصلی و بعلاوه کشورهایی که روزه گرفتن در آن ها مرسوم است، با هم متفاوت هستند. طبق تحقیقات اجرا شده، افرادی چاق یا دارای اضافه وزن در ماه رمضان وزن و چربی بدنشان را از دست می دهند (اگرچه در بیشتر موارد دیده شده که وزن از دست رفته بعد از ماه رمضان دوباره برمی شود).
پس اگر اضافه وزن دارید و دوست دارید وزن کم نموده و آن را حفظ کنید، داشتن برنامه ریزی، تغذیه سالم در ماه رمضان و بعلاوه فعال بودن تا انتها این ماه می تواند به شما در حفظ وزنی که در ماه رمضان کم کردید، یاری کند.
برخی مطالعات، تأثیر روزه داری را بر کلسترول خون و تری گلیسیرید (چربی خون) آنالیز نموده اند و در برخی موارد پیشرفت کوتاه مدتی در کاهش آن ها مشاهده شده است. بعلاوه، مطالعات دیگری اجرا شده است که نشان می دهد روزه داری ماه رمضان می تواند تأثیر مفیدی بر تقویت سیستم ایمنی داشته باشد. البته، برای اطمینان از درستی و تایید این تحقیقات باید آنالیز های بیشتری صورت گیرد.
غذاهایی که باید هنگام افطار یا سحری خورده شوند
حتما بخوانید: طرز تهیه حلیم بادمجان اصفهانی
همان طور که پیش تر اشاره کردیم، هنگام باز کردن روزه باید حجم زیادی مایعات، مواد غذایی کم چرب، غذاهای غنی از فیبر و برخی از قندهای طبیعی برای تامین انرژی از دست رفته (از مصرف زیاد غذاها یا نوشیدنی هایی که دارای قند اضافی هستند، خودداری کنید) مصرف شوند. در ادامه چند مثال خواهیم زد:
خوراکی های مناسب افطار
- نوشیدنی ها - آب، شیر، آبمیوه یا اسموتی. در این بین، آب بدون اینکه هیچ گونه کالری یا قند اضافی وارد بدن کند، خشکی بدن را از بین می برد. نوشیدنی های مبتنی بر شیر و میوه مقداری از قند و مواد مغذی مورد احتیاج بدن را فراهم می نمایند. این نوشیدنی ها نیز برای باز کردن روزه مفیدند، اما از مصرف نوشیدنی هایی که حاوی قند غیرطبیعی هستند، خودداری کنید. زیرا این دست نوشیدنی ها می توانند قند و کالری زیادی به بدن رسانده و باعث چاقی شوند.
- خرما - به طور معمول، از زمان پیامبر اکرم (ص) برای باز کردن روزه، خرما یک ماده غذایی ایده آل بوده است. زیرا خرما حاوی قند طبیعی بوده و بسیار انرژی زا است. علاوه بر این، مواد معدنی مانند پتاسیم، مس و منگنز و فیبر مورد احتیاج بدن را تامین می نماید. بعلاوه، می توانید از سایر میوه های خشک شده مانند زردآلو، انجیر، کشمش یا آلو که آن ها نیز حاوی فیبر و مواد معدنی هستند، بهره ببرید.
- میوه - یک روش سنتی برای باز کردن روزه در کشور های جنوب آسیا مصرف میوه است. قند طبیعی موجود در میوه انرژی، مایعات و برخی از مواد غذایی بدن را فراهم می نماید.
- سوپ یا آش - مصرف سوپ و آش در بسیاری از کشورهای عربی راهی آسان برای باز کردن روزه است و مایعات مورد احتیاج بدن را فراهم می نماید. انواع آش یا سوپ هایی که از آب گوشت و مرغ تهیه می شوند و غالباً حاوی حبوباتی نظیر عدس و لوبیا، رشته یا غلات هستند، مواد مغذی و قوای فرد روزه دار را احیا می نمایند. بنابراین، تغذیه سالم در ماه رمضان شامل خوراکی هایی هستند که کلیه مواد معدنی و ویتامین های لازم بدن را تامین نمایند.
به طور کلی، غذاهایی که برای افطار انتخاب می شوند، در فرهنگ های مختلف متفاوتند. اما سعی کنید خوراکی های شما حاوی نشاسته، سبزیجات، میوه ها، لبنیات و غذاهای غنی از پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و جبوبات باشد. ضمناً، پیاده روی و ورزش های سبک می توانند بعد از صرف افطار به هضم بهتر غذا یاری نمایند و حس سنگین شدن را از بین ببرند.
مایعات زیادی بنوشید و غذاهای غنی از مایعات را انتخاب کنید. در پی غذاهای نشاسته ای و پر فیبر مانند نان های سبوس دار باشید، زیرا این دست غذاها سالم تر هستند و به هضم غذا و جلوگیری از یبوست یاری می نمایند.
خوراکی های مناسب سحری
همانطور که در رابطه با افطار هم اشاره شد، برای داشتن تغذیه سالم در ماه رمضان و به خصوص هنگام خوردن سحری، مایعات زیادی بنوشید. بنابراین، غذاهای غنی از مایعات را انتخاب کنید تا مطمئن شوید که آب مورد احتیاج بدنتان در طول روز تامین می شود. بعلاوه، غذاهای حاوی نشاسته برای انرژی و صرف خوراکی های فیبر داری مانند انواع نان های سبوس دار می توانند به هضم غذا یاری نموده و از احتمال بروز یبوست جلوگیری نمایند. در ادامه چند نوع خوراکی مناسب را مثال می زنیم:
- جو دوسر - جز غلات کاملی است که می توانید همراه با شیر یا آب مصرف کنید. این ماده غذایی سرشار از فیبر بوده و به همراه شیر یا آب، پروتئین و مایعات بدن را تامین می نماید. علاوه بر این، جو دوسر را می توانید با ماست و انواع میوه ها یا خشکبار به عنوان یک غذای کامل میل کنید.
- غلات صبحانه با فیبر بالا - این ماده غذایی فیبر زیادی دارد و اغلب با ویتامین ها و مواد معدنی غنی شده فراوری می شود و بسیار مقوی است. از آنجایی که غلات صبحانه اغلب با شیر مصرف می شوند، با صرف یک وعده از آن مایعات و مواد مغذی مانند کلسیم، ید و ویتامین های گروه ب را دریافت می کنید.
- غذاهای نشاسته ای مانند برنج - می توانید ترکیب شیر برنج و یا ماست را به همراه انواع میوه امتحان کنید. مصرف به مقدار انواع چلو و خورشت، به شرط اینکه چربی زیادی نداشته باشند نیز می توانند نشاسته مورد احتیاج بدن را تامین نمایند.
- ماست - این ماده غذایی حاوی ویتامین ب و سایر مواد مغذی مانند پروتئین، کلسیم، ید است. ماست بعلاوه قادر است از کاهش مایعات بدن جلوگیری کند. شما می توانید ماست را با غلات و میوه های مختلف نیز ترکیب نموده و میل کنید.
- نان - در پی گزینه هایی مانند نان سبوس دار بروید، زیرا این نان ها فیبر بیشتری دارند. می توانید نان سبوس دار را همراه با کره بادام زمینی بدون نمک، ارده، پنیر یا موز میل کنید. از آنجا که نان نسبتاً خشک است، حتماً در کنار آن مقدار زیادی آب یا غذاهایی نظیر لوبیا یا عدسی بخورید.
حتما بخوانید: طرز تهیه حلیم با گوشت گوساله
غذاهایی که برای افطار و سحری مناسب نیستند
- غذاهای سرخ شده با روغن زیاد: سمبوسه، مرغ سرخ شده، چیپس، سیب زمینی و سایر غذاهای سرخ شده
- غذاهای پر قند و پر چرب: خوراکی هایی مانند زولبیا و بامیه، حلوا و باقلوا
روزه برای افراد دیابتی
تحقیقات زیادی در خصوص پیامدهای سلامتی روزه گرفتن برای مبتلایان به دیابت نوع 1 و نوع 2 اجرا شده است. دیابت نوع 2 به ویژه در افراد جنوب آسیا و در بین آفریقا تبارها که بسیاری از آن ها ممکن است مسلمان باشند، شیوع زیادی دارد. برای مبتلایان به دیابت که روزه می گیرند، خطر کمبود آب بدن و کمبود قند خون وجود دارد، به خصوص در بهار و تابستان که روزها طولانی تر و گرمتر هستند.
در اسلام، افرادی که از نظر سلامتی دچار مشکل هستند و امراضی نظیر دیابت دارند، مجاز نیستند روزه بگیرند. اما روزه گرفتن در ماه رمضان برای مسلمانان اهمیت معنوی زیادی دارد و بسیاری از افراد مبتلا به دیابت تصمیم می گیرند روزه بگیرند. اینکه آیا این افراد می توانند روزه بگیرید یا نه، تصمیم شخصی خود آن ها است. اگر شما دیابتی هستید و قصد روزه گرفتن دارید، بهتر است به پزشک یا تیم مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید تا در خصوص چگونگی مدیریت شرایط جسمانی خود هنگام روزه گرفتن، هدایت و مشاوره بگیرید.
توصیه های سازمان بهداشت جهانی برای ماه رمضان
در ماه رمضان آب زیادی بنوشید و غذاهای آبرسان بخورید. به ویژه بین وعده افطار تا سحر آب زیادی بنوشید. با توجه به اینکه در فصل گرما آب بدنتان بیشتر تبخیر می شود، بنابراین نوشیدن مایعات برای جایگزینی آن حجم از آبی که در طول روز از دست می دهید، بسیار مهم است (نوشیدن حداقل 10 لیوان آب توصیه شده است).
بعلاوه می توانید با خوردن غذاهای آبرسان، مقدار مصرف آب را افزایش دهید. سعی کنید هندوانه را به سحری خود اضافه کنید یا آن را هنگام افطار بخورید. سالادهای حاوی خیار و گوجه فرنگی را از قلم نیاندازید، خیار موجود در این سالادها آب مورد احتیاج بدنتان را تامین می نماید. از نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای و نوشابه خودداری کنید، زیرا کافئین می تواند باعث شود که برخی از افراد به دفعات ادرار نمایند که می تواند به کم آبی بدن بی انجامد. بعلاوه به یاد داشته باشید که نوشیدنی های گازدار و شیرین باعث افزایش کالری رژیم غذایی شما می شوند. به طور کلی، سعی کنید غذاهای سرشار از آب مانند سوپ یا سالاد سبزیجات تازه میل کنید.
مصرف افطار سالم و متعادل
باز کردن روزه با خوردن سه عدد خرما روشی سنتی و سالم برای آغاز افطار است. خرما منبع عالی فیبر است. برای تامین ویتامین ها و مواد مغذی بدن، ترکیبی از سبزیجات مختلف را میل کنید. غلات کامل را از قلم نیاندازید زیرا فیبر و انرژی لازم برای بدن را فراهم می نمایند. گوشت بدون چربی، کبابی یا آب پز را انتخاب نموده و و مرغ و ماهی را بدون پوست مصرف کنید تا پروتئین سالم وارد بدنتان شود. به طور کلی، از غذاهای سرخ شده و فرآوری شده پر چرب یا شیرین پرهیز کنید. بعلاوه، با آهسته خوردن غذا نه تنها بیشتر از غذایتان لذت می برید بلکه از پرخوری کردن جلوگیری می کنید.
حتما بخوانید: طرز تهیه حلیم کش دار [3 دستور پخت متفاوت]
حتماً سحری بخورید
- سحری یک وعده غذایی سبک قبل از آغاز روزه است. مصرف این وعده، به ویژه برای گروه های خاص مانند افراد مسن، نوجوانان، زنان باردار و مادران شیرده و بعلاوه بچه هایی که تصمیم دارند روزه بگیرند، بسیار پر اهمیت است. در این وعده غذایی که شامل یک صبحانه سبک است، باید شامل سبزیجات، یک وعده کربوهیدرات مانند نان/نان تهیه شده از گندم کامل، غذاهای سرشار از پروتئین مانند لبنیات (پنیر بدون نمک/پنیر لبنه/شیر) یا تخم مرغ باشد.
- بعد از افطار از خوردن شیرینی زیاد خودداری کنید. شیرینی هایی که معمولاً در ماه رمضان خورده می شوند حاوی مقادیر زیادی شهد و شکر هستند. به جای مصرف این شیرینی ها سعی کنید میوه های آبدار مخصوص آن فصل را میل کنید که هم قند دارند هم آب بدن را تامین می نمایند.
- باید مصرف غذاهای سرشار از چربی، به خصوص گوشت های چربی دار، غذاهای بسیار چرب و شیرین را متوقف نموده و مصرف مارگارین یا کره را محدود کنید. به جای سرخ کردن خوراک ها، توصیه می شود روش های دیگر آشپزی مانند بخارپز، کبابی کردن و سرخ کردن در مقدار کمی روغن را انتخاب کنید.
- از غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی نمک هستند (مانند سوسیس و کالباس)، خودداری کنید. سوسیس، گوشت و محصولات فرآوری شده و نمکی، زیتون و ترشی، غذاهای میان وعده، پنیرهای شور، سالادها، انواع سس (مانند سس مایونز، خردل، کچاپ) را حذف کنید. هنگام تهیه غذا توصیه می شود تا حد امکان استفاده از نمک را محدود کنید و از سایر ادویه ها و سبزیجات معطر برای طعم دار کردن غذا بهره ببرید.
- غذا را به آرامی و به مقدار احتیاج بدنتان میل کنید. وعده های غذایی حجیم باعث سوزش قلب و احساس سنگینی می شوند.
- سعی کنید تا حد ممکن فعالیت داشته باشید، به عنوان مثال، با یک پیاده روی منظم و تحرک روزانه می تواند به تناسب اندام و حفظ سلامت بدن شما یاری کند.
توضیه سازمان بهداشت جهانی برای دیابتی ها
به افراد مبتلا به دیابت نوع 1 معمولاً توصیه می شود که روزه نگیرند. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و فشار خون بالا که شرایط خود را یا به وسیله رژیم غذایی یا دارو تحت کنترل دارند، ممکن است بتوانند روزه بگیرند. با این حال، به آن ها توصیه می شود که بر اساس شرایط خود، برای مشاوره مناسب به پزشک یا یک متخصص تغذیه مراجعه نمایند.
حتما بخوانید: آشنایی با نشانه های دیابت نوع دو + راه های کنترل
توضیه سازمان بهداشت جهانی برای زنان باردار
زنان باردار و مادران شیرده برای مشاوره در رابطه با روزه گرفتن و داشتن تغذیه سالم در ماه رمضان حتماً باید به پزشک خود مراجعه نمایند. در ادامه به خوراکی هایی که بهتر است زنان باردار و مادران شیرده هنگام روزه گرفتن مصرف نمایند، اشاره می کنیم:
خوراکی های مناسب برای افطار
- سوپ سبزیجات خانگی (نه پودر سوپ آماده)
- سالاد سبزیجات یا سایر سالادهای گیاهی دلخواه
- سبزیجات شکم پر (کدو حلوایی/بادمجان/برگ مو)
- سینه مرغ آب پز
- نوشیدن مقدار زیادی آب؛ می توانید با اضافه کردن برش های لیمو و برگ نعنا طعم آن را تقویت کنید.
خوراکی های مناسب برای سحر
- دو قطعه نان
- املت سبزی یا تخم مرغ آب پز
- دو نوع سبزی خرد شده
- پنیر همراه با روغن زیتون
- دمنوش گیاهی
نوشیدن مقدار کافی آب را از قلم نیاندازید.
آیا روزه داری در دوران همه گیری ویروس کرونا توصیه می شود؟
به گفته دکتر سلمان وقار از دانشگاه آکسفورد: اگر فرد سالمی هستید و قبلاً بدون هر گونه مسئله ای روزه گرفتید، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد شما نمی توانید در دوره توسعه ویروس کرونا روزه بگیرید. از سوی دیگر، وی تاکید نموده که افرادی که به بیماری های مزمن مبتلا هستند و سابقه مریضی دارند، بهتر است پیش از روزه گرفتن با پزشک خود مشورت نمایند. در کل، طبق عقاید اسلامی، بچه ها، سالمندان، افراد بیمار و کسانی که مسافرت می نمایند در ماه رمضان از روزه گرفتن معاف هستند.
آیا روزه داری می تواند ایمنی و توانایی مبارزه با کووید-19 را کاهش دهد؟
احتمالاً برای بسیاری این سوال پیش آمده که آیا روزه گرفتن مصونیت و ایمنی اشخاص را در برابر ویروس کرونا از بین می برد و آن ها را مستعد ابتلا به بیماری می نماید؟ شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهند روزه داری موجب تضعیف مصونیت و ابتلای آن ها به ویروس کرونا خواهد شد.
مسئله اصلی که باید در هنگام روزه گرفتن در دوره همه گیری ویروس کرونا از آن آگاهی داشت، کمبود آب بدن است. فقط اشخاصی که تب دارند یا افرادی که احتمال می رود دچار این ویروس شده باشند، باید از روزه گرفتن پرهیز نمایند. زیرا افراد مبتلا به ویروس کرونا در صورت روزه گرفتن دچار ضعف شده و شرایطشان وخیم می شود. بعلاوه، خشک نبودن بدن در اینجا از اهمیت حیاتی برخوردار است.
مصرف شوید، جعفری و نعنا در دوران کرونا
تغذیه سالم در ماه رمضان، در دوران کرونا نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سبزیجاتی مانند شوید، جعفری و نعناع را می توان به مقدار زیاد در وعده سحر مصرف کرد، زیرا هم تباعث تازه تر شدن سیستم تنفسی می شوند و هم در پاکسازی بدن موثرند. می توانید این گیاهان را خرد نموده و به سالاد، ماست یا کفیر اضافه کنید. بعلاوه، این گیاهان خوش طعم از نظر آنتی اکسیدان بسیر غنی هستند و ضمن مبارزه با بیماری هایی که باعث ایجاد رادیکال های آزاد می شوند، قادرند سیستم ایمنی بدن را تقویت نمایند.
نتیجه گیری
برای داشتن تغذیه سالم در ماه رمضان، تعادل مواد غذایی و مصرف مایعات بسیار مهم است. برای جلوگیری از وارد آمدن آسیب به ماهیچه ها، وعده های غذایی باید حاوی مقادیر کافی از غذاهای سرشار از انرژی از جمله کربوهیدرات ها و مقدار مشخصی چربی باشند. از این رو، یک رژیم غذایی متعادل با مقادیر کافی از مواد مغذی، نمک و آب بسیار حیاتی است.
در انتها، تمرکز نباید صرفاً روی وزن بدن باشد، بلکه باید به این نکته توجه داشته باشید که قرار است چگونه روزه بگیرید و چگونه روزه خود را باز کنید. دقت به این نکته می تواند به بهبود سلامت بدن و ایجاد یک سبک زندگی تازه به شما یاری کند که حتی پس از ماه رمضان هم با شما همراه خواهد بود. بنابراین، تغذیه سالم در ماه رمضان، داشتن تحرک در طول این ماه و در صورت لزوم، مشاوره با پزشک می تواند شما را از هر گونه آسیب و بیماری مصون نموده و حتی بعد از انتها ماه رمضان نیز ادامه پبدا کند.
منبع: اسنپ مارکت