خیابان سپه قزوین
به گزارش وبلاگ دریا، اگر تا به امروز فکر می کردید قزوین تنها یک شهر صنعتی است و جاذبه گردشگری ندارد، این بار به جای این که راهی شهرهای تکراری شوید، مرکز ایران در دوره صفویه را از نزدیک ببینید.
نخستین خیابان طراحی شده ایران است که در دوره صفوی در زمان مرکزی قزوین احداث شد.
در سال 1387 رسما به عنوان اولین خیابان ایران در لیست آثار ملی به ثبت رسید.
جالب است بدانید که قزوین روز هم دارد؛ 9 شهریور ماه سالروز انتخاب قزوین به عنوان مرکز از سوی شاه طهماسب صفوی است و با تصویب شورای شهر قزوین این روز از تقویم با عنوان روز قزوین انتخاب شده و همایش، نمایشگاه و جشنواره های متعددی به مناسبت این روز برگزار می گردد.
شهرداری قزوین در طی سال های 1387 تا 1389 پروژه عظیمی را با صرف هزینه ای هنگفت جهت احیاء این خیابان تاریخی و سنگفرش پیاده رو ها و سواره رو خیابان به اجرا رسانید.
این خیابان را شاه طهماسب صفوی در شمال محله شهرستان قدیم یا حصار شاپور، همزمان با ایجاد جعفرآباد یعنی عمارت و خانه های دو طرف این خیابان و باغ سعادت آباد و عمارت دولتخانه و حرمسرا و باغ های شرقی و غربی عمارات مذکور احداث نموده است. ظاهرا نام خیابان هم از نام محله ای به نام خیابان در هرات گرفته شده است که شاه طهماسب در دوران ولیعهدی در آن شهر ساکن بوده است. در زمان شاه صفی خیابان را از سوی جنوب امتداد داده و به گورستان جنوب شهر قزوین (گورستان کُهَنبر) رسانده اند. بعدها نام این خیابان بر قسمتی از محله شهرستان قدیم اطلاق شد و این بخش از شهر قزوین را محله خیابان نامیدند.
در زمان ناصرالدین شاه به مباشرت صعدالسلطنه که بعدها حاکم قزوین شد در قسمت جنوبی خیابان یعنی ازمقابل مسجد جامع قزوین تا چهارراه سپه کنونی، مهمانخانه بزرگ قزوین و چاپارخانه و تلگرافخانهٔ هند و اروپااحداث شد و خیابان سپه را از شرق مهمانخانه در معبر باریکی به خیابان طهران (تهران قدیم کنونی) متصل ساختند که هم اکنون محل بارفروشان است. این مهمانخانه و چاپارخانه در سال 1310 خورشیدی خراب شد و سبزه میدانی بر جال آن احداث شد که به سبب بی آبی مخروبه ماند و بعداً با رسیدن خط آهن به قزوین و بنا شدن ایستگاهی در جنوب شهر، خیابان سپه را تا ایستگاه ادامه دادند و سبزه میدان مذکور و قسمتی از کاروانسرای سعدالسلطنه، که در ضلع جنوبی خیابانی که از دروازه طهران تا سلامگاه شاهزاده حسین امتداد داشت از میان رفت.
خیابان سپه قزوین به عنوان نخستین فضای شهری که ماهیتی متفاوت از میدان ها و میدانچه ها و یا گذرهای ارگانیک فاقد طراحی داشته و بیشتر به عنوان مسیری مستقیم و طراحی شده برای رفت و آمد شباهت داشت، شناخته می گردد. این محور در دوره صفوی و در دوره مرکزی شهر قزوین از محل سردر عالی قاپو تا موضع تقریبی مقابل مسجد جامع احداث شده است. پس از آن و با انتقال مرکز به اصفهان نمونه تکامل یافته تر آن در این شهر و با عنوان چهارباغ احداث شد. بنابراین اطلاق عنوان نخستین خیابان ایران برای این محور منطقی به نظر میرسد.
گردآوری و تنظیم: تحریریه وبلاگ دریا
لطفا در نشر دانسته های خود کوشا باشید.
برداشت و استفاده غیرتجاری از مطالب این وب سایت، حتی بدون ذکر منبع آزاد است.
منبع: دالاهو