گچساران در یک نگاه - وبلاگ دریا

به گزارش وبلاگ دریا، گچساران یکی از شهرهای جنوب غربی استان کهگیلویه و بویراحمد است. این شهرستان مساحتی برابر با 683.4 کیلومتر مربع دارد و ارتفاع آن از سطح دریا برابر با 726 متر است.

گچساران یکی از شهرهای جنوب غربی ایران، در استان کهگیلویه و بویراحمد است که در تقسیم بندی های قدیمی جز استان فارس بود. شهرستان گچساران مساحتی برابر با 683.4 کیلومتر مربع دارد. این شهر زیبا علاوه بر جاذبه های تاریخی زیبا، آثار تاریخی زیادی هم دارد و یکی از مقاصد بسیار خوب برای سفر در فصل تابستان و بهار است.

جغرافیا

شهر گچساران از شمال به شهرستان چرام، از شمال غرب به شهرستان کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به شهرستان گناوه، از شرق و شمال شرقی به شهرستان ممسنی و از غرب به شهرستان بهبهان محدود می گردد.

گچساران در منطقه گرمسیر قشلاقی واقع شده است و دارای دو نوع آب وهوای معتدل و خشک در نیمه شرقی و گرمسیری خشک در نیمه غربی است. رودخانه زهره مهم ترین رود این شهرستان است که در جنوب شرقی آن جاری است.

گچساران معادن زیادی دارد و یکی از مهم ترین مراکز استخراج و بهره برداری نفت کشور است.

وجه تسمیه

نام قدیمی یا بهتر است بگوییم نام دیگر شهر گچساران، دو گنبدان است که علت این نام گذاری هم وجود دو گنبد فروریخته در دشت های شرق و غرب است، یکی از این گنبدها 6 متر است که در غرب ناحیه بیشتر واقع شده است و گنبد دوم در جلگه شرقی، در ابتدای تنگ مالیون قرار داشته است. گنبد دوم امروز از بین رفته است و ویرانه های آن به جای مانده است.

نور محمد مجیدی در کتاب تاریخ و جغرافیایی کهگیلویه و بویراحمد درباره آثار این دو گنبد می گوید:

ظاهراً بقایای آثار دو گنبد تا سال 1350 در شمال غربی شهر و در مجاورت مخازن آبی که شرکت نفت جهت کارگران و شهروندان دو گنبدان احداث نموده وجود داشته است.

تاریخچه

علی اکبر دهخدا در لغت نامه اش در رابطه با دو گنبدان می گوید که دهی است از دهستان زیر کوه، بخش گچساران از توابع شهرستان بهبهان. در کتب تاریخی آمده است که دو گنبدان تا قبل از سال خالی از سکنه بود ولی با فعالیت شرکت نفت در منطقه گچساران قدیم، این منطقه اهمیت پیدا کرد و اولین چاه نفت در روستای بابا محمد از توابع دو گنبدان یا همان گچساران امروزی حفاری شد که امروز به چاه شماره شش مشهور است. در برخی از منابع تاریخی از این شهر به عنوان محل یک کاروانسرای دوره صفوی نام برده شده و روستایی به نام زریون در شمال این کاروان سرا قرار داشته که امروزه از هیچ کدام اثری باقی نمانده است.

فرهنگ و آداب و رسوم

پوشش

پوشش محلی گچساران، پوششی است که در کهگیلویه و بویر احمد رایج است. مردان گچساران کلاه بر سر می گذارند که نام آن تیارس است. در ایلات بختیاری کلاه سیاه رنگ نمدی بر سر می گذارند که از نوعی پشم مرغوب بانام گز تهیه می گردد. از دیگر پوشاک مردانه می توانیم به تنبان و شلوار، شال کمر، سدره، کلیجه، جلیسقه، ارخالق، حله، عبا، گیوه، ارسی، کپنک، کردکی اشاره نمود.

پوشام زنانه شامل دلگ یا ارخالق، جومه، کلاه، روسری و چارقد، دستمال و جوراب است.

آداب و رسوم

یکی از مراسم هایی که در کهگیلویه و گچساران با آداب ورسوم خاصی برگزار می گردد، مراسم عروسی است. کچه زنی یا کنایه زنی روزی یکی از رسوم عروسی است که در آن مادر یا یکی از بستگان داماد بعد از مشورت با یکی از والدین دختر موردنظر، کنایه ای می زند و با زرنگی خاصی سعی می نماید تا در یک نظر رضایت خانواده عروس را جلب کند.

گویش و زبان

مردم دو گنبدان یا گچساران به زبان لر بویر احمدی صحبت می نمایند.

صنایع دستی

از صنایع دستی گچساران می توان به تابلوهای معرق، مشبک، کیف، کمربند، مروارید بافی، جاجیم بافی، سیاه چادر بافی، گلیم بافی، قالی بافی، سبدبافی و آویزه های سنتی اشاره نمود.

سوغات

از سوغاتی های گچساران و کهگیلویه و بویر احمد می توان به گردو، عسل، انگور اشاره نمود.

غذای محلی

از غذاهای محلی گچساران می توان به آش کارده، آش بادام، شیر برنج و نان های شلشلی، تکو و گرده زیر چاله اشاره نمود.

جاذبه های گردشگری

جاذبه های تاریخی

از جاذبه های تاریخی گچساران باید به چهارطاقی خیرآباد، پل خیری و محمدخان، آرامگاه حکیمه خاتون، گنبد لیشتر، دژ سلیمان اشاره نمود.

جاذبه های طبیعی

از جاذبه های طبیعی گچساران می توانیم به منطقه حفاظت شده کوه خامین، روستای مارین، روستای دیل، آبشار گنج بنار، تنگ باشتک، آبشار کیوان لیشتر، روستای نیمدور، منطقه گردشگری شلالدون و آبشار رودبال اشاره نمود.