خشکسالی قلب زاگرس را نشانه گرفته - وبلاگ دریا

به گزارش وبلاگ دریا، خبرنگاران/چهارمحال و بختیاری خشکسالی مربوط به استان خاصی نبوده و استان های مختلف کشور درگیر این معضل هستند، اما وقوع طوفان گرد و غبار در چهارمحال و بختیاری نشان از تبدیل شدن این استان به منطقه ای بیابانی دارد، گرچه استان های کویری به دنبال انتقال منابع آب از این استان هستند، این امر خشک شدن استان را به دنبال دارد، یعنی قلب زاگرس در حال خشک شدن بوده و توسعه در استان های کویری اتفاق می افتد.

به گزارش وبلاگ دریا،خشکسالی به عنوان یک خطر طبیعی پارامترهای هیدرولوژیک و اقلیمی متنوعی را در بر می گیرد که تقریبا در تمام مناطق پربارش و کم بارش رخ داده است و اغلب به کاهش بارندگی در مدت زمان طولانی مثلا یک فصل یا یک سال مربوط می شود.

افزایش دما، بادهای شدید، رطوبت نسبی پایین، مدت زمان و ویژگی های بارندگی، شدت و مدت بارندگی، آغاز و انتها آن نقش مهمی در وقوع پدیده خشکسالی دارند،این پدیده در چهارمحال و بختیاری از 12 سال گذشته بروز و ظهور پیدا نموده و موجب خشک شدن سفره های آب زیرزمینی شده، می توان گفت خشکسالی شبکه پیچیده ای است که تاثیرات خود را بر بخش های مختلف نشان می دهد.

چهارمحال و بختیاری دومین استان خشک کشور از نظر کاهش بارش محسوب می شود، کمبود بارش ها در این استان موجب کاهش حدود 22 درصدی بارش ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته شده است.

مهدی پژوهش، رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد در گفت وگو با وبلاگ دریا، اظهار کرد: خشکسالی پدیده ای است که در طول تاریخ در کره زمین رخ داده و مسئله ای جدید نیست که بعضی آن را به پدیده آل نینو ارتباط می دهند، این درحالی است که در این پدیده هفت تا 9 سال خشکسالی رخ می دهد و پس از آن، شرایط به حالت نرمال برمی شود.

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد اضافه نمود: اکنون خشکسالی رخ داده در چهارمحال و بختیاری بیش از 12 سال طول کشیده است، بنابراین می توان گفت پدیده خشکسالی می تواند تحت تاثیر عوامل انسانی تشدید شده باشد، یعنی خشکسالی تحت تاثیر دو عامل طبیعی و انسانی رخ می دهد.

وی با اشاره به تغییر سیکل بارش ها در چهارمحال و بختیاری، توضیح داد: در طی 30 سال گذشته بسیاری از رودخانه های فصلی و دشت های استان خشک شده اند که در این میان بعضی گمان می کردند شرایط موقتی است و این پدیده ادامه دار نخواهد بود.

پژوهش گفت: خشکسالی اقلیمی که در چهارمحال و بختیاری حاکم است و اثراتی را بر حوزه کشاورزی و حوضه های آبخیز وارد می نماید، از طرفی انواع دیگر خشکسالی از جمله خشکسالی کشاورزی، مالی و هیدرولوژیکی که تاثیر آن بر حوزه کشاورزی قابل مشاهده است در نهایت منتج به وارد کردن محصولات کشاورزی از خارج از کشور می شود.

عضو کمیته صیانت از آب چهارمحال و بختیاری بیان نمود: تفکر کشاورز در استان پایین دست هم چنان استفاده از روش سنتی است که متاسفانه آموزش هایی به کشاورزان برای کشت محصولات باتوجه به تغییر اقلیم داده نشده، در صورتی که باید با تغییر شرایط اقلیمی، نوع کشت تغییر کند، البته این امر در چهارمحال و بختیاری به خوبی تفهیم شده و به لحاظ استفاده از آبیاری های تحت فشار، دومین استان کشور است و در حال حاضر جزو استان های خشک کشور به شمار می رود، اما مدیریت خوبی را در زمینه منابع آبی انجام داده ایم.

وی با بیان اینکه طی 60 سال گذشته در چهارمحال و بختیاری مدیریت منابع آب به خوبی انجام نشده است، توضیح داد: به علت حضور بعضی مدیران غیر متخصص در حوزه های آبی، منابع آب زیرزمینی تخلیه شد، به طوری که میزان ورودی و خروجی آب به آب های زیرزمینی به هم خورده و موجب خشک شدن این سفره ها شده، این امر در حالی است که اکنون با توجه به شرایط ایجاد شده، به فکر عمیق کردن چاه ها افتاده اند.

پژوهش مطرح کرد: ضروری است با توجه به تشدید خشکسالی در امسال، مدیریت کشت در استان هایی که همچنان با این شرایط آبی اقدام به کشت محصولات پرآب بر می نمایند، انجام شود، همچنین نصب کنتوری که به منظور مدیریت مصرف آب برای کشاورزان حاشیه زاینده رود در چهارمحال و بختیاری صورت گرفت، باید این امر در استان پایین دست نیز اجرایی شود و این اقدامات تنها به استان تولیدنماینده آب ختم نشود.

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد افزود: در حوزه زاینده رود در چهارمحال و بختیاری اجازه توسعه زمین کشاورزی به مردم داده نمی شود، یعنی استانی که پتانسیل اصلی آن کشاورزی و باغداری محسوب می شود، اجازه توسعه در این بخش را نداریم، اما استان پایین دست که کم ترین پتانسیل را جهت کشاورزی دارد، هیچ گونه اقدامی به منظور مدیریت مصرف آب انجام نداده و روز به روز توسعه کشاورزی، باغداری و فضای سبز در چنین استانی مشاهده می شود.

وی با تاکید بر اینکه خشکسالی مربوط به استان خاصی نبوده و استان های مختلف کشور درگیر این معضل هستند، اضافه نمود: در هفته های گذشته طوفان گرد و غبار در چهارمحال و بختیاری رخ داد که نشان از تبدیل شدن این استان به منطقه ای بیابانی دارد، گرچه استان های کویری به دنبال انتقال منابع آب از این استان هستند، این امر خشک شدن چهارمحال و بختیاری را به دنبال دارد، یعنی قلب زاگرس در حال خشک شدن بوده و توسعه در استان های کویری اتفاق می افتد.

پژوهش ادامه داد: اگر تفکرات تنها به سمت توسعه استان های کویری باشد، قطعا فجایع بسیاری را برای کشور به همراه خواهد داشت، هر چند فضای سبز و جنگل های بلوطی که در چهارمحال و بختیاری وجود دارد، همانند فیلتری جلوی گرد و غبار و ریزگردها را به استان های مرکزی می گیرد، در حالی که این استان ها با دست خود در حال از بین بردن فیلترهای پیشگیری از گرد و غبار هستند.

وی با ابراز این عقیده که استان های کویری از توسعه استان های زاگرس نشین و محروم همچون چهارمحال و بختیاری بیم دارند، اظهار داشت: همان گونه که مشاهده می شود منابع آبی با لابی و بعضی زد و بندهای سیاسی در حال منتقل شدن به سمت استان های کویری است، زیرا این استان به دلیل داشتن آب و هوای مطلوب و منابع آبی، می تواند قطب مهم گردشگری، کشاورزی و صنعتی باشد، این در حالی است که هدف استان های کویری، تخلیه منابع آبی در استان تولیدنماینده آب و فشار بیشتر برای انتقال منابع آب استانی از جمله چهارمحال و بختیاری به سمت استان های دارای آب کمتر است.